ÖNERİYORUM : 5 + 1

Hayır, hayır bu bir eğitim sistemi önerisi değil; çalışma hayatı önerisi.

Mevcut iş hayatı sistemimizden memnun olan yoktur herhalde. Herkes tatil için çalışıyor. Hafta sonlarını iple çekenler mi dersin, sonbaharda yazın çıkacağı tatilin hayalini kuranlar mı dersin. Bunun pek çok nedeni var ama konumuz bu değil.

Önerdiğim sistem yapılabilirliği kolay bir şey değil. Ancak devlet eliyle yapılırsa anlamlı olur ama bu, bireysel olarak yapılamayacağı anlamına gelmez.

5+1'den kastım, 5 sene çalışma ve 1 sene tatil yapmaktan ibaret. Bu sistemde emeklilik yok. Emekliliğe gerek de yok. İnsanlar emekli olmak ister çünkü hem sevmedikleri işlerde çalışırlar hem de kendilerine ve ailelerine/arkadaşlarına zaman ayıramazlar. Dinlenmek isterler. Bir ömür doğru düzgün dinlenemeden çalıştıkları için rahatlamak isterler ama her emekliliğin sonu pişmanlıktır. Pişmanlıktır çünkü para kazanayım derken gençlik de orta yaşlılık da hayallerle beraber gider ve bir bakarsınız ki yaşlanmışsınız.

5+1 sisteminde emekliliğe gerek yok çünkü insan yıpranmaz. İsteyen çalışmayı istediği yaşta bırakabilir ama 1 sene boş olmak, hayalleri gerçekleştirmek, 5 senenin bütün yorgunluğunu atar. Bütçeniz ölçüsünde dünyayı veya ülkenizi gezebilir, müzik enstrümanlarını öğrenebilir, dans-spor-fotoğrafçılık vb kurslarına yazılabilir, çocuğunuzla doya doya zaman geçirebilirsiniz. Bu sistemde hafta sonu tatili ve yıllık izinler devam edecek ama her 5 seneden sonra kendinize zaman ayırıp ne istiyorsanız onu yapabileceksiniz.

Peki, hangi parayla olacak bu ?

Eğer bu devlet sistemi olacaksa, ki doğrusu da budur, her 5 senede bir kıdem tazminatınız verilecek. Yani züğürt çıkmayacaksınız tatilinize.
Yok devlet sistemi olmayacaksa, iş size kalmış demektir. Yaşamak mı gelecek kaygısı mı karar vermeniz lazım. Buna göre 5 sene boyunca para biriktirmeye ve ayrılırken de kıdem tazminatınızı alabilmek için iyi ilişkiler kurmaya dikkat edeceksiniz. Bireysel bazda bunu yaparsanız belki bir eviniz olmayacak, belki çocuklarınızı özel okullarda okutamayacaksınız ama yaşayacaksınız. Sevdiklerinizle beraber yaşayacak, hayallerinizi ertelemeyeceksiniz. Bir ömür yaz gelse de tatile çıksam veya emeklilik gelse de pılımı pırtımı toplayıp güneye yerleşsem demeyeceksiniz. Çünkü bunları 5 senede bir yapabileceksiniz.

İşin bam teli, dediğimiz gibi yaşamak mı gelecek kaygısı mı sorusuna verilecek cevapta saklı.
Bilindiği gibi birisi işten ayrılırken etraftaki herkes "aman önce bir iş bul, sonra ayrıl" der. Bu insanların hepsi size aynı zamanda aman krediyle falan ev al da der. Aman hemen evlen, ileriki yaşlarda çocuk sahibi olursan çok zorlanırsın da der. Der de derler. Çünkü bu insanlar gelecek korkusu ile yaşar.

Tam haksız olmasalar da sadece bu korkuyla da yaşanmaz.